از ﻫﻨﺮ ﺗﺎ روان آﮔﺎﻫﯽ:
ﻧﻘﺶ ﮐﺎرﮔﺎه ﮔﺮوﻫﯽ درﻣﺎنﻫﺎی ﻫﻨﺮﻫﺎی ﺧﻼق ﺑﺮ ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ، ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ و ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ در داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺧﻮاﺑﮕﺎﻫﯽ
ﺧﻼﺻﻪ
ﺳﻼﻣﺖ روان ﭘﺪﯾﺪهای ﻣﻬﻢ در ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺛﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی دارد. ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻬﺪاﺷﺖ، ﺳﻼﻣﺖ روان ﺻﺮﻓﺎً ﻋﺪم وﺟﻮد اﺧﺘﻼلﻫﺎ ﯾﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮن رﻓﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، روان ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺟﺴﻤﯽ ﻧﯿﺴﺖ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ اﻓﺮاد اﺟﺎزه ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در روﯾﺎروﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺳﺘﺮس زﻧﺪﮔﯽ، راﻧﺪﻣﺎن ﮐﺎری، و ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺳﻼﻣﺖ روان را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﻮﺳﺘﻪای از وﺿﻌﯿﺖ ﭘﮋﻣﺮدﮔﯽ )ﺑﯽﺣﺎﻟﯽ و ﺑﯽﻣﯿﻠﯽ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ( در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻠﺴﻠﻪای از اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﻨﻔﯽ و ﺿﻌﻒ ﻋﻤﻠﮑﺮد رواﻧﯽ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد؛ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻌﺎدل و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻼﻣﺖ اﺣﺴﺎﺳﯽ و ﻋﻤﻠﮑﺮد رواﻧﯽ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ. ﮐﻮﺷﺶﻫﺎ ﺑﺮای ارﺗﻘﺎی ﺳﻼﻣﺖ روان ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮ راهﻫﺎی ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﻃﯽ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ و در ﻫﻤﻪ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﻮد. داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺮوهﻫﺎﯾﯽ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﻼﻣﺖ روان آﻧﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻓﺸﺎرﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی روﺑﻪرو ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻋﻼوهﺑﺮاﯾﻦ، ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺑﯿﻦ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ روان ﺿﻌﯿﻒ، اﻓﺰاﯾﺶ اﺿﻄﺮاب، اﺳﺘﺮس و اﻓﺴﺮدﮔﯽ در ﻃﻮل زﻣﺎن ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪای در ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻧﺸﺎن داده ﮐﻪ داﻧﺸﺠﻮ ﺑﻮدن ﻗﺒﻞ از ﻫﻤﻪﮔﯿﺮی ﮐﺮوﻧﺎ ﯾﮏ ﺧﻄﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﺮای ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺑﻮده و در ﻃﻮل ﻫﻤﻪﮔﯿﺮی ﺑﻪ ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﭘﺮﺧﻄﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﻮاﻫﺪ، آﮔﺎﻫﯽ روزاﻓﺰوﻧﯽ از ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻼﻣﺖ روان داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﭘﯿﺮو ﺑﻬﺒﻮد ﺳﻼﻣﺖ و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ وﺟﻮد دارد. ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻪ ﮔﯿﺮی، ﺑﺮ ﻧﯿﺎز ﺗﻼش ﻣﺸﺘﺮک ﺑﯿﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن و ﭘﺰﺷﮑﺎن ﺑﺎ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺸﯽ ﻣﺤﻮری در اﯾﻦ ﺣﻮزه اﯾﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮐﺎرﮔﺎه ﮔﺮوﻫﯽ درﻣﺎنﻫﺎی ﻫﻨﺮﻫﺎی ﺧﻼق[1] CATs)( ﺑﺮ ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ، ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﯽ ﭘﺮدازد.
ﻣﺮوری ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺑﺮ درﻣﺎنﻫﺎی مبتنی ﺑﺮ ﻫﻨﺮﻫﺎی ﺧﻼق
ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ، در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺷﺮﯾﻦ ﻣﺰاﯾﺎی CAT را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ- از ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب، اﺳﺘﺮس و ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺗﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ و ﺳﻼﻣﺖ - ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺑﺮ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺤﺪود اﺳﺖ و ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺘﻨﺎﻗﻀﯽ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﺪ. اﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ، ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮی آﺷﻨﺎی اﯾﻦ ﺟﻤﻌﯿﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﺳﻼﻣﺖ روان، ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺑﺎ ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮ روی داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
اﻫﺪاف و ﻓﺮﺿﯿﻪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ
اﺛﺮات ﯾﮏ ﮐﺎرﮔﺎه ﮔﺮوﻫﯽ CAT ﺑﺮ ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ذﻫﻨﯽ، ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ، اﺿﻄﺮاب، و اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ. دادهﻫﺎﯾﯽ در ﻣﻮرد اﻧﺴﺠﺎم ﮔﺮوﻫﯽ و ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎی داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه ﺗﺎ ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﮐﻨﻨﺪهﻫﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﻧﺘﺎﯾﺞ اﺻﻠﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺳﻼﻣﺖ روان ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﺴﺮدﮔﯽ درک ﺷﺪه، اﺿﻄﺮاب و اﺳﺘﺮس ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه ﺗﺎ در اﺑﺘﺪا ﻧﻤﻮﻧﻪی ﺧﻮد را ﻣﺸﺨﺺ و ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ آﯾﺎ آنﻫﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎرﮔﺎه را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ.
ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻓﺮﺿﯿﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺎه ﮔﺮوﻫﯽ CATs در ﺑﻬﺒﻮد ﺑﻬﺰﯾﺴﺘﯽ ذﻫﻨﯽ در ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮده، ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﺎﻃﻔﻪ ﻣﻨﻔﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﺎﻃﻔﻪ ﻣﺜﺒﺖ و رﺿﺎﯾﺖ از زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻤﺎﯾﺎن اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺿﻄﺮاب را از ﻗﺒﻞ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از ﮐﺎرﮔﺎه ﮐﺎﻫﺶ داد. اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ CATS ﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﻠﺴﻪ، ﺑﺎ ارﺗﻘﺎی ﺣﺎﻻت ﻋﺎﻃﻔﯽ، رﺿﺎﯾﺖ از زﻧﺪﮔﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن و ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﻠﯽ ﻋﺎﻃﻔﻪ ﻣﻨﻔﯽ و ﺣﺎﻟﺖ اﺿﻄﺮاب، ﮐﻤﮏ ﻣﻬﻤﯽ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ روان آنﻫﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ، ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺰاﯾﺎی ﯾﮏ ﮐﺎرﮔﺎه ﮔﺮوﻫﯽ CATs را در ﺑﺴﺘﺮ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در ﺳﻄﻮح روان ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ. ﺷﺮح اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎه ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﻌﯽ ارزﺷﻤﻨﺪ ﺑﺮای ﭘﺰﺷﮑﺎن و ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﺪاﻗﻠﯽ رﻓﺎه ﻣﻮﻗﺖ، ﺧﻮدآﮔﺎﻫﯽ و ﮐﺎﻫﺶ اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ در ﺑﯿﻦ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﺎﺷﺪ؛ اﮔﺮﭼﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺪاوم در ﯾﮏ ﮔﺮوه CATs ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﺛﺮات ﻣﺎﻧﺪﮔﺎرﺗﺮی ﺷﻮد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺴﺠﺎم ارﺗﺒﺎط ﮔﺮوﻫﯽ و ارزش درﻣﺎﻧﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ را ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﮔﺮوﻫﯽ ﺧﻼق در درﻣﺎنﻫﺎی ﺑﯽ ﺧﻄﺮ و ﻣﺜﺒﺖ، ﻣﺎﻧﻨﺪ CAT، ﺑﺮای ﺗﺴﻬﯿﻞ رﺷﺪ ﻣﻌﻨﻮی و رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ ﻓﺮدی ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺗﺸﻮﯾﻖ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﻪ اداﻣﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﻦ روش ﮐﺎر، ﻧﻮﯾﺪﺑﺨﺶ ارﺗﻘﺎی ﺳﻼﻣﺖ روان داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﺳﺖ.
Reference:
Arriaga, P., Simoes, M. P., Marques, S., Freitas, R., Pinto, H. D., Prior, M. P., ... & Rodrigues, M. (2024). From art to insight: The role of a creative arts therapies group workshop on college students' well-being, self-awareness, and loneliness. The Arts in Psychotherapy, 90, 102188.
Footnot:
[1] creative arts therapies
ﮔﺮدآوری و ﺑﺎزﻧﻮﯾﺴﯽ: ﺷﺒﻨﻢ ﻓﯿﻀﯽ داﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﻪ زﯾﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽـ
ﺗﺴﻬﯿﻠﮕﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﺮای ﮐﻮدﮐﺎن- ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﺣﻮزه زﯾﺒﺎﺷﻨﺎﺳﯽ ﻋﺼﺒﯽ